Pytanie o pogodę w Finlandii jest łatwe i trudne zarazem. Łatwe, bo odpowiedź można sprowadzić do “najczęściej nędza, przygotujcie się na każdą ewentualność, łącznie z późną jesienią w lipcu”. Trudne, bo po pierwsze Finlandia jest duża, a po drugie fińska pogoda może zaskoczyć. Finlandia to kraj większy od Polski, którego rozciągłość południkowa wynosi 1140 kilometrów i obejmuje dwie strefy klimatyczne. Jeśli chodzi o element zaskoczenia, to chociażby w tym momencie, gdy piszę tę notkę, w Helsinkach jest o 2 stopnie zimniej niż w Utsjoki – miejscowości, która leży na końcu świata, a tak dokładnie w północnej Laponii, gdzie zimą przez dwa miesiące nie wschodzi słońce. Jakby tego było mało, prognoza mówi, że za kilka dni w Utsoki ma być 28 °C (!!!) i słońce. Brzmi nieprawdopodobnie. My sami kiedyś w czerwcu wracaliśmy ze słonecznego i w miarę ciepłego Äkäslompolo (Laponia) do Helsinek, gdzie temperatura wynosiła 10 °C, padało i wiał zimny wiatr. Nie znaczy to oczywiście, że w Laponii jest cieplej niż w Helsinkach, bo to by przecież nie miało sensu. W Utsjoki w lipcu średnia temperatura wynosi 13 °C, w Helsinkach natomiast 17 °C. Dla porównania w Warszawie to nieco ponad 18 °C. Zimą różnica jest trochę większa i podczas gdy w stolicy Finlandii średnia temperatura w styczniu to około -7 °C, to w Utsjoki dostajemy mało zachęcające -15 °C. No i kilka miesięcy ciemności w pakiecie…

Lipiec w Laponii (Kilpisjärvi)
Lato
Najzimniejszym miejscem w Finlandii jest podobno Kilpisjärvi (Laponia), w co wierzę bez wahania – kiedyś spałam tam pod namiotem w lipcu (!), w śpiworze na -30 °C (!!!), i zmarzłam. Dodajcie do tego nieustanny deszcz i wiatr, i będziecie wiedzieć na co się przygotować, planując wakacje w Laponii… czy właściwie – w całej Finlandii. Proszę się jednak nie zniechęcać. Czasem świeci tutaj też słońce. (Bywa, że nawet 24 godziny na dobę, chociaż czy czegoś takiego doświadczyłam – pewna nie jestem.) Mój brat kiedyś odwiedził nas w Helsinkach w lipcu i przez cały jego tygodniowy pobyt temperatura w dzień wynosiła ponad 25 °C. Cieszył się, że przyjechał na wakacje do „ciepłych krajów”, bo w Holandii – gdzie mieszka – było o 15 stopni mniej. W Laponii również można trafić na lato, ale jeśli Wam się to uda, to może… grajcie częściej w Totolotka?

Gdy chcesz wykorzystać lapońskie lato w stu procentach
Latem najwyższych temperatur (powyżej 30 °C) można doświadczyć we wnętrzu Finlandii. W 2010 roku w Joensuu odnotowano ponad 37 °C. Bliżej morza temperatury prezentują się bardziej umiarkowanie – w Helsinkach najwyższą zarejestrowaną temperaturą było zaledwie 31.6 °C, a najwyższa średnia temperatura w lipcu to 21 °C…
Krótko mówiąc, latem w Finlandii jest tak, jak w Polsce, tylko trochę zimniej i bardziej pochmurno. Jeśli planujecie wakacje na łonie natury – ubrania przeciwdeszczowe i kilka cieplejszych elementów garderoby to rzeczy niezbędne. Jeśli planujecie wakacje na łonie natury w Laponii – polecam pamiętać o czapce i rękawiczkach… Strój kąpielowy także warto zabrać, w końcu wiele miejsca nie zajmuje.

Letnia noc (Park Narodowy Repovesi)
Moim zdaniem lato (lipiec) to zdecydowanie najprzyjemniejszy czas na eksplorację Kraju Tysiąca Jezior – jest zielono, stosunkowo ciepło, a wczesnym latem komary nie dają się bardzo we znaki. Jeśli nie nie jesteście przekonani, zajrzyjcie tutaj: 15 powodów, dla których warto pojechać na wakacje do Finlandii.
Jesień
Kiedyś w Helsinkach wisiał baner, na którym widniało: Nobody in their right mind would come to Helsinki in November. Except you, you badass. Welcome. (Nikt przy zdrowych zmysłach nie przyjechałby w listopadzie do Helsinek. Poza tobą, złodupcu. Witamy.) Nie to, że w w Finlandii nie może być jesienią ładnie, sama chciałabym kiedyś zobaczyć Laponię w jesiennych kolorach. Jednak szansa na dobrą pogodę jest nikła. Średnia wrześniowa temperatura na południu Finlandii to 10 °C, a 15 dni w miesiącu jest deszczowych. Wspomniany listopad, z temperaturą około 0 °C, 18 godzinami ciemności na dobę (Helsinki) i 17 deszczowymi dniami nie tylko nie zachęca do zwiedzania, ale do życia tak w ogóle. Pozytywną stroną długich i bardzo ciemnych (brak śniegu) nocy są dobre warunki na oglądanie zorzy polarnej. Jeśli tylko nie przeszkodzą Wam chmury… Nawet na południu Finlandii macie szansę dostrzec „światła północy”, chociaż ja w Helsinkach zorzę widziałam tylko raz, a było to chyba w marcu.

Złota, fińska jesień – bywa i tak!
Zima
Mimo że zimna nie lubię, to zima jest moją drugą ulubioną porą roku w Finlandii. Po ciemnej, depresyjnej jesieni biała, śnieżna kołdra jest miłą odmianą. Dni zaczynają się wydłużać, a mróz pociąga na sobą upragnione słońce. Średnie temperatury w Helsinkach w styczniu i lutym to prawie 7 °C poniżej zera. Najniższa temperatura w Finlandii została zarejestrowana w styczniu w miejscowości Kittilä i wynosiła -51.5 °C. W Rovaniemi średnia temperatura w styczniu to prawie -12 °C. Najfajniejszy jest marzec – cieplejszy o kilka stopni od poprzednich miesięcy, bardziej jasny i nadal śnieżny – wtedy pokrywa śniegu jest najgrubsza. Z kolei w kwietniu (czyli właściwie „wiosną”) najgrubszy jest lód pokrywający jeziora i morze, a średnia temperatura w Helsinkach wynosi 3 °C – również niezły czas na odwiedzenie zimowej Finlandii.

Styczeń w Espoo (koło Helsinek), czyli zima idealna
Zima to nie tylko ładne krajobrazy, ale również (przede wszystkim?) zimowe sporty i zabawy – narty biegowe, łyżwy, spacery w rakietach śnieżnych i kąpanie się w przeręblu po wyjściu z sauny (warto zatem, poza ciepłymi, zimowymi ubraniami, przywieźć także do Finlandii zimą strój kąpielowy!).

Morze Bałtyckie zimą
Wiosna
Fińska wiosna to właściwie przedłużenie zimy. Niby fajnie i dużo światła, ale jednak śnieg w maju może zdenerwować. W tamtym roku w Saariselce ludzie jeździli na nartach jeszcze w czerwcu, a głębokość śniegu na trasach wynosiła wtedy od 50 do 100 centymetrów. Nie to, że taka sytuacja jest standardem w Finlandii, ale nieźle obrazuje dramat niekończącej się zimy. Pamiętam, jak kiedyś w Helsinkach najkrótszą noc w roku (24 czerwca) świętowałam w zimowej kurtce, czapce i rękawiczkach – wydaje mi się, że temperatura wynosiła wtedy około 5 °C. Dużo bardziej lubię wiosnę w Polsce, szczególnie, że w Finlandii z jakiegoś powodu gorzej znoszę wiosenne alergie. Średnie temperatury w maju i czerwcu w Helsinkach to 10 °C i 15 °C odpowiednio. W Rovaniemi 6 °C i 12 °C, przy czym maj w Laponii to jeszcze zima. Wiosenne miesiące są stosunkowo suche i nie zawierają komarów. Ogólnie rzecz biorąc, nie jest to zły czas na wycieczkę do Finlandii, ale ubierzcie się ciepło!

Wiosna w Nuuksio

Czerwiec w Laponii – armia komarów w przygotowaniu (ale spójrzcie, jaka czysta woda!)
Podsumowanie
Moim zdaniem najlepszy czas na odwiedzenie Finlandii to lato (lipiec) lub późna zima tudzież wczesna wiosna (marzec, kwiecień, w Laponii również maj) dla tych, którzy chcieliby doświadczyć zimy. Styczeń i luty są bardzo zimne i jeszcze ciemne. Jesień (październik – grudzień) to murowana depresja. Późne lato może być przyjemne, ale zaczyna się już robić chłodno i deszczowo (sierpień to najbardziej deszczowy miesiąc w roku), a komary sytuacji nie poprawiają. Pociechą mogą być grzyby i jagody. Strój kąpielowy warto ze sobą zabrać niezależnie od pory roku (jeśli lubicie saunę).

Fińskie dary lasu
Więcej o podróżowaniu po Finlandii znajdziecie we wpisie Jak tanio podróżować po Finlandii? Przewodnik praktyczny.
~ Pogoda w Finlandii
Strony, którymi podpierałam się, pisząc powyższy tekst:
www.yr.no – Norwegian Meteorological Institute & Norwegian Broadcasting Corporation;
ilmatieteenlaitos.fi – Fiński Instytut Meteorologiczny.
6 comments for “Pogoda w Finlandii, czyli kiedy jechać i w co się ubrać”