Okolice Amsterdamu – Haarlem, Zaanse Schans, Alkmaar

Amsterdam to miasto jedyne w swoim rodzaju – wielkie, kolorowe, żywe, pełne uroku i wszelkiego rodzaju atrakcji, a co za tym idzie, przyciągające przeogromne ilości turystów. Jeśli będąc w Amsterdamie, poczujecie się zmęczeni tym głośnym, zatłoczonym miastem, możecie wsiąść do pociągu, który zabierze Was do jednego z trzech niedaleko położonych miasteczek – równie urokliwych, ale dużo spokojniejszych i nieco mniej obleganych przez turystów, niż holenderska stolica – Haarlemu, Zaanse Schans lub Alkmaaru.

1. Haarlem

Lonely Planet opisuje Haarlem jako idealne połączenie niespiesznej natury małego miasta i wyrafinowania metropolii, z czym nie mogę się nie zgodzić. Jest to piękne, zabytkowe miasteczko położone nad rzeką Spaarne. Sercem Haarlemu jest plac Grote Markt, który pełni rolę centrum zabytkowo-rozrywkowo-handlowego. Plac otaczają renesansowe i gotyckie budynki – między innymi ratusz, hale rzeźnicze oraz Grote Kerk (czyli nomen omen Wielki Kościół) – a także liczne kafejki, restauracje i schowane nieco głębiej dość ekskluzywne sklepy. W Grote Kerk znajdują się jedne z najwspanialszych organów na świecie –  grał na nich sam Mozart. Organy te zostały stworzone przez Christiaana Müllera i mają 30 metrów wysokości oraz ponad 5 tysięcy piszczałek. W soboty Grote Markt staje się targowiskiem, na którym możecie zaopatrzyć się w sery, tulipany oraz spróbować znanej, holenderskiej przekąski, jaką jest surowy, solony śledź. W poniedziałki plac także zamienia się w targ, tyle że o nieco uboższym asortymencie, bo ograniczającym się do odzieży. W mieście znajdziecie również sporo muzeów (najbardziej znanym jest muzeum poświęcone holenderskiemu malarzowi Fransowi Halsowi), jednak ja sobie je podarowałam – czas wolałam przeznaczyć na niespieszne spacery po ładnych, skąpanych w słońcu uliczkach (jedną z nich widzicie na dużym zdjęciu nad notką).

Sprawy praktyczne. Haarlem położony jest 20 kilometrów na zachód od Amsterdamu; pociągi ze stacji centralnej jeżdżą do Haarlemu co chwilę, a podróż trwa niecałe 20 minut. Grote Martk znajduje się około 500 metrów na południe od stacji Haarlem.

2. Zaanse Schans (Zaandam)

Wiatraki to chyba jedno z najbardziej popularnych skojarzeń, gdy mowa jest o Holandii (zapewne zaraz za marihuaną i legalną prostytucją). Jeśli czujecie wiatrakowy głód, wizyta w skansenie Zaanse Schans w miejscowości Zaandam definitywnie go zaspokoi. Znajdują się tutaj bowiem bardzo stare, ale nadal działające wiatraki, które można eksplorować do woli (za drobną opłatą). Każda z budowli ma swoje imię i funkcję – Gospodarz mieli gorczycę na musztardę, Kot – pigmenty na farby, a Kolorowa Kura i Poszukiwacz wytwarzają olej. Wszystko to można zobaczyć od podszewki na własne oczy.

Zaanse Schans to jednak nie tylko wiatraki; to także śliczne stare domy i przeróżne atrakcje w stylu czekoladowego laboratorium (gdzie dowiecie się, jak robiono czekoladę w XVII wieku), serowej farmy (gdzie poznacie proces produkcji holenderskich serów) czy też pracowni chodaków. Położony nad rzeką skansen jest miejscem niezwykle malowniczym, co dało się zauważyć nawet w strugach deszczu. Tak, pogoda nam wybitnie nie sprzyjała (eufemistycznie mówiąc), co razem z moim brakiem umiejętności fotograficznych, złożyło się na niezbyt ciekawe zdjęcia – nie dajcie się jednak zwieść, w Zaanse Schans jest naprawdę ładnie.

Sprawy praktyczne. Wstęp na teren skansenu jest darmowy, płacić trzeba jedynie za niektóre atrakcje (na przykład wiatraki i poświęcone tym budowlom Muzeum Zaans) oraz parking. W ostatnim przypadku sprawa jest poważna, gdyż w grę wchodzi 9 euro (samochód osobowy). Jeśli chcecie tego uniknąć, auto możecie zostawić po drugiej stronie rzeki. Do Zaanse Schans z Amsterdamu łatwo dostać się pociągiem, który jedzie w kierunku Alkmaaru (podróż trwa niecałe 20 minut). Stację Koog-Zaandijk (na której musicie wysiąść) od skansenu dzieli jeden kilometr.

3. Alkmaar

Alkmaar to kolejna miejscowość, którą zwiedzałam pod parasolem, walcząc jednocześnie z silnym wiatrem i być może to jest jednym z powodów, dla których nie wspominam tej przygody najlepiej. Innym powodem jest pewnie fakt, że nie dane było mi zobaczyć głównej atrakcji w tym ładnym mieście, czyli serowego targu. Targ odbywa się w piątki (od kwietnia do wczesnego września) i jest bardziej przedstawieniem, niż zwykłym miejscem do robienia serowych zakupów. Tradycja sprzedaży serów na rynku w Alkmaar sięga XVII wieku, i ku uciesze turystów, oprawa wydarzenia od tego czasu chyba nie uległa wielkim zmianom. Impreza rozpoczyna się o 10 rano (lepiej być na czas, bo trwa tylko dwie godziny), kiedy to sery wykładane są na placu, a następnie próbowane przez przedstawicieli poszczególnych cechów serowych i ważone na starej wadze. Wszyscy „aktorzy” ubrani są w tradycyjne białe stroje i kolorowe kapelusze (każdy cech ma swój kolor kapelusza). Ja niestety tego wszystkiego nie widziałam. Nie uważam bynajmniej, że moja wizyta w Alkmaar była pozbawiona sensu, bo nawet złośliwa pogoda nie była wstanie obedrzeć tego miasta z uroku. Ponadto w Alkmaar skosztowałam bardzo dobrych krokietów – sztandarowego produktu kuchni holenderskiej – w restauracji Granada znajdującej się tuż obok Grote Kerk. Inne atrakcje, które można zobaczyć w Alkmaar to Narodowe Muzeum Piwa oraz Muzeum Stedelijk (podobno znajduje się tam całkiem przyzwoita kolekcja obrazów).

Sprawy praktyczne. Podróż pociągiem z Amsterdamu do Alkmaar trwa około 45 minut; pociągi odjeżdżają często. □